Pollen-voedsel syndroom

Wat is het pollen-voedsel syndroom?

Het pollen-voedsel syndroom (of oral allergy syndroom) is een veel voorkomende voedselallergie. De symptomen zijn vaak mild en treden op tijdens of vlak na het eten van rauw plantaardig voedsel. Meestal is er sprake van jeuk en of tintelingen in het gehemelte, keel of lippen met soms ook klassieke hooikoortsklachten als een loopneus of niezen. Veel mensen ervaren ook jeuk in de oren. Ook zwellen lippen of huig soms een beetje. In heel zeldzame gevallen treden hevige allergische reacties op. Gelukkig zijn de klachten vaak niet ernstig en zijn sporen of kleine hoeveelheden geen probleem. Wanneer u er veel last van heeft kunt u hooikoortsmedicatie innemen.

De reactie ontstaat door antistoffen tegen pollen van gras, onkruid of bomen en niet door antistoffen tegen voeding. Antistoffen zijn ‘geheugen-eiwitten’ van het afweersysteem, die kunnen plakken tegen datgene waartegen ze gemaakt zijn en dan een allergische reactie veroorzaken. In het geval van het pollen-voedsel syndroom zijn het antistoffen gericht tegen eiwitten in pollen, die per ongeluk ook een beetje kunnen kleven aan eiwitten in voeding, omdat die eiwitten erg op elkaar lijken. Omdat de antistoffen niet helemaal goed kunnen vastplakken in zo’n geval, ontstaat meestal maar een milde allergische reactie. Dit noemen we een kruisreactie. De meeste mensen met het pollen-voedsel syndroom, zullen dan ook hooikoorts hebben in voorjaar of zomer. Toch zijn er ook mensen die geen hooikoorts symptomen hebben, maar wel het pollen-voedsel syndroom. In het bloed van die mensen vinden we dan wel antistoffen tegen pollen.

Symptomen

Typerend is dat deze klachten ontstaan tijdens of snel na het eten van rauwe voedingsmiddelen. De klachten zijn vaak binnen 30 minuten weer verdwenen. De klachten kunnen bestaan uit:

• jeuk in de mond/gehemelte;
• tinteling en/of zwelling van de lippen, mond en keel;
• jeukende ogen en neusklachten, zoals loopneus en niezen;
• soms: maagklachten, zoals misselijkheid.

In uiterst zeldzame gevallen gaan de klachten over in ernstigere vormen van een allergische reactie, zoals jeukende huiduitslag over het gehele lichaam

Voedingsmiddelen die klachten kunnen geven

U kunt overigens op heel veel andere plantaardige producten reageren. De tabel is dus niet compleet. Per patiënt verschilt het welke voedingsmiddelen klachten geven. U hoeft dus niet alle genoemde voedingsmiddelen te vermijden. Welke voedingsmiddelen klachten geven, is een kwestie van uitproberen. Doorgaans heeft u het hele jaar door klachten. Soms zijn de klachten in het hooikoortsseizoen erger.

Maar bij appeltaart heb ik geen klachten, hoe zit dat?

De eiwitten waar iemand op reageert zijn gelukkig niet goed bestand tegen hitte of extreme koude. Dit betekent dat ze hun structuur verliezen als ze verwarmd of (sterk) gekoeld worden. Daardoor geven verhitte en verwerkte vruchten en groenten geen klachten. Een appeltaart kunt u dus gewoon eten!

Tip: Een appel kan in de magnetron kort verhit worden (1 minuut op 750 Watt). Als u deze dan goed laat afkoelen, blijft de appel goed van structuur en veroorzaakt deze bij een groot deel van de mensen geen klachten meer. Er zijn ook speciale rassen die speciaal geteeld worden voor hooikoortspatiënten, deze bevatten niet de kruisreagerende eiwitten. Dit zijn de appels Elise of Santana.

Diagnose en behandeling

De diagnose wordt gesteld op basis van het verhaal van de patiënt. Positieve testen op boompollen en/of graspollen bevestigen de diagnose. Aanvullend onderzoek naar voedselallergie is in de meeste gevallen niet zinvol. De testen geven vaak geen betrouwbare uitslag.

Er is geen behandeling voor het pollen voedsel syndroom. Gelukkig zijn de klachten vaak niet ernstig en zijn sporen of kleine hoeveelheden geen probleem. Wanneer je er veel last van hebt kun je een hooikoortstablet innemen. Het dragen van een adrenaline-auto-injector is niet nodig.

Meer informatie