Urticaria (netelroos) is een aandoening en onderdeel van het specialisme allergologie

Wat is urticaria?

Urticaria, ook bekend als netelroos of galbulten, zijn rode, licht gezwollen bulten en plekken die vaak heftig jeuken. Vaak lijken de bulten op muggenbulten. De plekken kunnen op het hele lichaam ontstaan, soms op meerdere plekken tegelijkertijd. De klachten kunnen variëren in duur en ernst.


Een op de vijf mensen krijgt in het leven een keer last van urticaria. Urticaria kan op elke leeftijd voorkomen bij zowel mannen als vrouwen. In veel gevallen gaat de huidaandoening vanzelf weer over, binnen één tot zes weken. Er is dan sprake van acute urticaria. Als urticaria langer dan zes weken aanhoudt, dan is er sprake van chronische urticaria.


Soorten urticaria

Er zijn twee soorten urticaria:


  • Spontane urticaria: De meeste mensen hebben deze vorm van urticaria. Hierbij komen de klachten ‘zomaar’ en is er dus geen oorzaak aan te wijzen.
  • Induceerbare urticaria: Bij deze vorm van urticaria worden de klachten door fysieke prikkels opgewekt. Denk aan wrijving, druk, koude, warmte, lichamelijke inspanning, water en trillingen.


De vormen kunnen acuut of chronisch zijn en ook naast elkaar voorkomen. Soms komen ook zwellingen van bijvoorbeeld lippen of oogleden voor. Dit noemen we angio-oedeem.


Symptomen

U kunt urticaria herkennen door:


  • Jeukende huiduitslag: jeukende, verhoogde rode vlekken of butjes op de huid. Deze kunnen variëren in grootte en vorm.
  • Rode of bleke zwelling: soms is er ook sprake van een zwelling, die soms in het midden van de bultjes optreedt.
  • De uitslag verplaatst zich: de uitslag kan zich verplaatsen naar verschillende delen van het lichaam gedurende de dag.
  • Mogelijkheid tot angio-oedeem: in sommige gevallen kan urticaria gepaard gaan met angio-oedeem, wat resulteert in zwelling van de diepere lagen van de huid, meestal rond de ogen, lippen, handen, voeten, geslachtsdelen of inwendige organen zoals de keel of darmen.


De symptomen van urticaria kunnen enkele minuten tot enkele uren aanhouden. Ze kunnen ook spontaan verdwijnen en op een ander moment weer verschijnen.


Oorzaken

Urticaria ontstaan door activering van zogeheten mestcellen, die onderdeel uitmaken van het afweersysteem. Actieve mestcellen stoten onder andere histamine uit. Dit kan zowel de bulten als de jeuk op de huid veroorzaken. In sommige gevallen spelen specifieke prikkels zoals medicijnen, infecties, lichamelijke inspanning en wrijving van de huid een rol bij het ontstaan of verergeren van urticaria. Bij spontane urticaria is er geen duidelijke oorzaak. Een voedselallergie is vrijwel nooit de oorzaak. Er wordt daarom in de regel ook geen onderzoek verricht naar voedselallergieën.


Behandeling bij DC Klinieken

Het is raadzaam de fysieke prikkels die tot urticaria leiden zoveel mogelijk te vermijden. Daarnaast zijn antihistamine-tabletten de belangrijkste medicijnen in de behandeling van chronische urticaria. Vaak is het nodig om meerdere tabletten per dag in te nemen. De meeste mensen worden hiermee klachtenvrij. In een enkel geval zijn er nog andere soorten medicijnen nodig om de klachten onder controle te krijgen.