De start van hiv-zorg bij DC Klinieken Lairesse
‘Het is nu precies tien jaar geleden dat we welkom werden geheten door DC Klinieken, toen nog in het oude pand op de Lairessestraat 99’, vertelt Arne van Eeden, medisch specialist infectieziekten bij DC Klinieken. Tot dan toe was Arne werkzaam bij het Medisch Centrum Jan van Goyen, maar zijn wens was de hiv-zorg anders aan te pakken en breder te kijken. De enige oplossing was afsplitsing van dat centrum. En met succes. In 2013 nam Arne de gedurfde stap naar DC Klinieken. ‘Op één na, gingen al mijn 500 patiënten met mij mee’, zegt Arne.
Niet veel later sloot Loek Elsenburg, verpleegkundig consulent hiv, zich aan bij het hiv-team van DC Klinieken Lairesse. ‘Ik kende DC Klinieken al omdat ik zelf patiënt ben’, vertelt Loek. Hij was destijds werkzaam bij de VU en werd gewezen op de vacature. Na een zorgvuldige afweging van de voor- en nadelen, heeft hij de overstap gemaakt. ‘Ik vind het fijn dat we hier heel patiëntgericht te werk gaan. Soms mis ik de spoedeisende hulp en de patiënten die met een vergevorderde hiv-infectie worden binnengebracht. Maar als je hier iets wilt kan het morgen al geregeld zijn’, aldus Loek.
De wens om het perspectief te verbreden en daarmee ook aandacht te schenken aan seksualiteit, is uitgekomen met de komst van Hans-Erik Nobel, verpleegkundig consulent hiv. Hij heeft seksuele gezondheid onderdeel gemaakt van het behandelplan. ‘De ervaring leert dat hulpverleners het vaak moeilijk vinden om over seks te praten, terwijl dit een belangrijk onderwerp is dat wij graag open bespreken’, aldus Hans-Erik.
Verandering in de zorg, maar onveranderd aandacht voor de patiënt
Arne, Loek en Hans-Erik kijken als leden van het Hiv Behandelcentrum, terug op tien bewogen jaren waarin de hiv-zorg erg is veranderd. ‘De ontwikkeling van medicijnen gaat enorm snel. We bieden nu ook injecties als behandeling aan. We besteden ook meer en meer tijd aan de geestelijke en lichamelijke ondersteuning van onze patiënten’, zegt Loek. Zo is AIN (een huidaandoening en tevens voorstadium van anuskanker) onderdeel van het zorgaanbod en is laatst de soa-zorg bij DC Klinieken geïntegreerd in de hiv-zorg. ‘Dat is uniek in Nederland en er was al langere tijd behoefte aan. Patiënten zijn hier erg tevreden over. De uitslagen zijn snel binnen, waardoor we direct kunnen behandelen’, aldus Hans-Erik.
In al die jaren is de kern van de hiv-zorg bij DC Klinieken Lairesse onveranderd, vertelt Arne. ‘Wat we vaak terug horen is dat patiënten ons als warm en persoonlijk ervaren. Velen zijn hier al heel lang patiënt.’ Daarin onderscheidt het Hiv Behandelcentrum zich van andere instanties. ‘Met ons kun je alles delen, we luisteren zonder oordeel’, aldus Loek. Ook patiënten uit het buitenland waarderen onze brede kijk op hiv-zorg. ‘Een patiënt uit Wenen zei onlangs dat niemand hem in de jaren dat hij al hiv heeft, dit soort persoonlijke vragen heeft gesteld’, zegt Hans-Erik. ‘Dat vind ik jammer, maar tegelijkertijd is het mooi om te zien dat wij dit wel doen.’
“De ervaring leert dat hulpverleners het vaak moeilijk vinden om over seks te praten, terwijl dit een belangrijk onderwerp is dat wij graag open bespreken”
Van stigma naar normalisatie en begrip
Voor de toekomst hopen de drie vooral dat mensen anders gaan denken over hiv. ‘Sinds de beginjaren van hiv zijn er grote stappen gemaakt ten aanzien van de behandeling, maar rondom het stigma is veel minder bereikt’, stelt Loek. De introductie van PrEP (preventieve medicatie) heeft de angst voor hiv wel verkleind. Ook adequate informatie over het ziektebeeld reduceert het stigma iets. Hans-Erik legt uit dat het beeld dat men heeft van hiv vaak namelijk niet klopt: ‘Er heersen waanideeën uit de jaren tachtig. Mensen zijn in paniek na onbeschermde seks, omdat ze denken dat ze meteen met hiv besmet zijn.’ Die paniek is onterecht, vult Loek aan. ‘Zo’n 25.000 mensen in Nederland hebben hiv, dus de kans om iemand tegen te komen is heel klein. Daarmee is hiv een zeldzame aandoening.’
Het doel van het hiv-team is om hiv de komende tien jaar verder te normaliseren. ‘We willen uitleggen dat je een toekomst hebt met hiv, je gewoon kinderen kunt krijgen en oud kunt worden’, aldus Arne. ‘We willen mensen met hiv meer in hun kracht zetten. We motiveren onze patiënten om anderen te informeren over de actualiteit van leven met hiv’, stelt Loek. Het meedragen van een groot geheim als het hebben van hiv, kan namelijk zorgen voor depressieve gevoelens en angsten. ‘Op een feestje vertel je wel dat je diabetes hebt, maar dat doe je niet zo snel met hiv’, aldus Hans-Erik. ‘Wij spelen hierin een belangrijke rol. We helpen door er op een fijne manier over te praten’, stelt Arne. ‘En die warmte willen wij de komende tien jaar ook zeker bewaren.’
“Met ons kun je alles delen, we luisteren zonder oordeel.”
Samen leveren we goede zorg, nu!
‘We horen vaak van patiënten dat zij het hier als heel warm, hartelijk en persoonlijk ervaren’, vertelt Arne met een glimlach. ‘Dit komt ook doordat we écht weten wat er bij de patiënt speelt.’ Hans-Erik vult hem aan; ‘Onze collega’s zorgen er altijd voor dat patiënten bij aankomst herkend worden en maken een praatje met hen. Zij zorgen voor een warm welkom.’ Arne, Loek en Hans-Erik zijn het unaniem eens dat alle collega’s die bij het Hiv Behandelcentrum werkzaam zijn, benoemd moeten worden. Zij zijn stuk voor stuk onmisbaar in het leveren van goede zorg bij het Hiv Behandelcentrum in Amsterdam.
Het team hiv-zorg bij DC Klinieken bestaat uit:
- Arne van Eeden
- Sacha de Stoppelaar
- Jeannine Nellen
- Elske Hoornenborg
- Loek Elsenburg
- Sladjana Nikovic
- Chantal Janse
- Ieda Viana
- Lida SoaresDias
- Christa Jonker
- Hans-Erik Nobel
Onze dank gaat ook uit naar Wilma Brokking, jarenlang verpleegkundig specialist in het Hiv Behandelcentrum en inmiddels gepensioneerd. Dankzij haar inzet en toewijding zijn we destijds met succes overgegaan naar DC Klinieken.