Chronische pijn kan grote invloed hebben op je leven. Bij DC Klinieken kijken we verder dan alleen het lichaam. We kijken ook naar sociale (leven) en psychologische (hoofd) factoren die mogelijk van invloed zijn op pijn. Leefstijl speelt hierin een belangrijke rol. Een gezonde leefstijl kan ervoor zorgen dat de pijnbehandeling beter werkt en de pijn vermindert. Anesthesioloog-pijnspecialist Aubrey Molina legt in deze blog uit hoe dat werkt.
Pijn als waarschuwingssignaal
Wanneer je langdurig pijn hebt (langer dan drie maanden) spreken we van chronische pijn. Anesthesioloog-pijnspecialist Aubrey Molina vertelt wat dat is: “Je ziet bij deze pijn vaak dat de weefselschade is genezen, maar dat mensen toch pijn blijven houden. De pijn is er echt, maar het zijn vaak je hersenen die de pijnbanen aanzetten. Bijvoorbeeld omdat je lange tijd gestrest door het leven gaat of er een groot trauma is uit het verleden dat moet worden verwerkt. Dit heet de mind-body balans. Je hersenen zien die stress of trauma’s als gevaar. Je krijgt dan waarschuwingssignalen uit de hersenen en gaat vervolgens pijn voelen.” Volgens anesthesioloog-pijnspecialist Aubrey wordt hierbij het stuk leefstijl belangrijk. “Met behulp van leefstijl kun je de balans terugbrengen in je leven. Dat is waar het eigenlijk om gaat. De balans is vaak zoek en die moeten we terugvinden.”
Het leefstijlgesprek
“Samen met de patiënt kijk je dan naar hun leefstijl. Daarvoor gebruiken we het leefstijlroer.” Het Leefstijlroer is een initiatief van Vereniging Arts en Leefstijl en bestaat uit zes pijlers die bijdragen aan een gezonde leefstijl. Dit zijn voeding, slaap, ontspanning, middelengebruik, verbinding en beweging. Aubrey vervolgt: “Als je je leven aanpast op allerlei facetten van het leefstijlroer dan kun je je leven beter in balans brengen.” Hij legt uit dat wanneer je het ene onderdeel aanpast, je ook andere onderdelen makkelijker kunt aanpassen, waardoor je het roer in beweging brengt: “Ik kijk vaak eerst naar voeding. De meeste patiënten hebben overgewicht. Als je je voeding aanpast en je valt af, krijg je ook meer bewegingsvrijheid. Wanneer je meer gaat bewegen, leidt dit niet alleen tot versterking van je spieren, maar ook tot mentale ontspanning. Wanneer je beter kunt ontspannen, slaap je beter en zo gaat het cirkeltje rond.”
De kracht zit in samenwerking
“Het roer is echt heel mooi samengesteld, want het is voor iedereen bruikbaar. Je kunt per persoon ergens de focus op leggen en dan komen de andere onderdelen een beetje vanzelf. Mensen leren er echt wat van”, vult Aubrey aan. Niet alleen tijdens het gesprek met de anesthesioloog-pijnspecialist speelt leefstijl een belangrijk rol. Ook de fysiotherapeut, pijnconsulent, verpleegkundige en psycholoog werken ermee. Aubrey: “Dat is juist de kracht ervan. Dat patiënten het niet alleen van mij horen, maar ook juist bijvoorbeeld van de verpleegkundigen en andersom.”
Mooie resultaten
Aubrey ziet dat veel patiënten er goed bij geholpen zijn. “Er zijn best wel wat jonge mensen die hier zelf al mee komen en zien dat ze bijvoorbeeld te gestrest zijn. De wat oudere mensen hebben er meestal meer moeite mee. Die hebben dit nooit geleerd en komen trouw voor een pijnbehandeling. Het is natuurlijk ook lastig. Ga je leven maar eens omgooien als je al 70 jaar vaste patronen hebt.” Toch probeert anesthesioloog-pijnspecialist Aubrey het gesprek wel iedere keer aan te gaan: “Soms blijven mensen terugkomen voor een behandeling, terwijl ze merken dat ze niet vooruitgaan. Dan probeer ik leefstijl iedere keer toch even aan de orde te brengen. Als je het goed uitlegt, kunnen veel mensen zich er wel in vinden.”
Het wordt nog belangrijker
De rol van leefstijl in de behandeling van chronische pijn is volgens Aubrey Molina de laatste jaren steeds belangrijker geworden. “Toch merk je dat er over het algemeen nog steeds heel erg gericht wordt op lichamelijke behandelingen. Ik vind het ook heel jammer dat de zorgverzekeraars het stuk leefstijl nog niet oppakken. Zij vergoeden juist ‘de prikken en de pillen’, maar alleen een pijnbehandeling werkt lang niet altijd, omdat het in sommige gevallen slechts de symptomen bestrijdt. Je wilt juist inzicht geven dat het ook gaat om leefstijlveranderingen. Dat wanneer patiënten de mind-body balans verbeteren, ze helemaal geen of minder behandelingen nodig hebben. Pas wanneer de zorgverzekeraars eenmaal doorhebben dat onze leefstijl en body-mind balans benadering veel goedkoper is en beter werkt voor de patiënt, zullen wij hun aandacht hiervoor krijgen. We nodigen de zorgverzekeraars heel graag uit om hier samen met ons over in gesprek te gaan.”