Check je moedervlek: waar let je op?

Moedervlekken kennen we vaak als die kleine bruine plekjes op de huid. Maar wat zijn die bruine plekjes eigenlijk precies? In medische termen noemen we moedervlekken naevi naevocellularis. Het zijn goedaardige huidplekjes die ontstaan wanneer bepaalde cellen zich clusteren. Het gaat hierbij om cellen die melanine produceren. Melanine is het pigment dat de huid zijn kleur geeft. Deze clusters van melanine kunnen zich op verschillende lagen van de huid bevinden, namelijk op het oppervlak van de huid, of juist wat dieper in de huid. Volgens dermatoloog Laurence is het nog niet helemaal bekend waarom moedervlekken ontstaan. “Het precieze ontstaan van moedervlekken is nog niet volledig begrepen, maar genetische factoren en blootstelling aan ultraviolette (UV) straling van de zon spelen een rol. Sommige mensen hebben een genetische aanleg voor het ontwikkelen van meer moedervlekken dan anderen. Blootstelling aan zonlicht kan de groei van moedervlekken bevorderen.”

Een kwaadaardige moedervlek

Moedervlekken zijn over het algemeen goedaardig. Toch is het belangrijk om je moedervlekken regelmatig te controleren. Laurence legt uit waarom. “Veranderingen in moedervlekken kunnen een vroeg teken zijn van huidkanker, waaronder een melanoom. Dit is de meest agressieve vorm van huidkanker. Een Melanoom kan snel groeien en zich verspreiden naar andere delen van het lichaam als dit niet vroegtijdig wordt opgemerkt en behandeld.” Het checken van je moedervlekken is dus belangrijk voor een vroegtijdige opsporing van huidkanker, maar waar let je op bij het checken?

Hier moet je op letten tijdens het controleren van je moedervlek

Moedervlekken zijn er in verschillende vormen, maten en kleuren. De kleur varieert van lichtbruin tot donkerbruin of zelfs zwart. Ze kunnen plat zijn of iets boven de huid liggen. Bovendien kan het oppervlak glad of hobbelig zijn. Een zwarte moedervlek is niet per se verdachter dan een lichtbruine platte moedervlek. Of een moedervlek verdacht is, ligt voornamelijk aan de veranderingen van een moedervlek. Laurence: “Een makkelijke manier om te onthouden is dat goede moedervlekken symmetrisch zijn in vorm en kleur. Een slechte en onrustige moedervlek wordt vaak asymmetrisch in vorm en/of kleur.” Hij vertelt waar je op moet letten bij het controleren van je moedervlekken. “Moedervlekken die groter worden, van vorm veranderen, van kleur veranderen of een onregelmatige rand of textuur ontwikkelen, kunnen tekenen van huidkanker zijn. Dit geldt ook wanneer ze klachten geven zoals spontaan bloeden, chronisch jeuken en wanneer ze pijn doen of gaan ontsteken.” De ABCDE-methode in de afbeelding hieronder is een makkelijke manier om te onthouden waar je bij het checken op moet letten.

Een verandering, wat nu?

Wanneer je een van de bovenstaande veranderingen opmerkt, is het belangrijk om dit aan je (huis)arts te melden. “Een dermatoloog kan onrustige moedervlekken behandelen. Idealiter worden deze moedervlekken dan preventief weggehaald voordat het een melanoom wordt. Voorkomen is immers beter dan genezen”, aldus Laurence. Door het checken van je moedervlekken kun je veranderingen opmerken. Dit kun je bijvoorbeeld doen door regelmatig foto’s te maken van je moedervlekken, deze foto’s naast elkaar te leggen en te vergelijken om te zien of er veranderingen in de moedervlek zijn. Maar hoe vaak controleren is voldoende? “De frequentie waarmee je je moedervlekken moet laten controleren, kan variëren afhankelijk van verschillende factoren. Mensen met bepaalde risicofactoren, zoals een geschiedenis van overmatige blootstelling aan de zon en een groot aantal moedervlekken, hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van huidkanker”, vertelt Laurence. Voor deze mensen is het nog belangrijker om hun moedervlekken regelmatig te checken. Hij vult aan: “Het is in ieder geval goed om een 1-malige check en risicoanalyse bij een dermatoloog te hebben gedaan.”

Tot slot

Moedervlekken zijn vaak onschuldig. Toch is het belangrijk om je moedervlekken regelmatig te checken. Van een jeukende moedervlek tot een kleurverandering: twijfel je over een moedervlek? Ga dan altijd langs de huisarts. De huisarts kan je eventueel doorverwijzen naar een dermatoloog voor verdere controle of behandeling. Ook bij de dermatologen van DC Klinieken kun je terecht voor een verdachte moedervlek en het verwijderen ervan. Wil je meer weten over deze behandeling? Je leest het hier.